Forex piyasasına yeni giren yatırımcıların büyük çoğunluğu fiyat hareketlerine odaklanır. Ancak piyasada para kazanmanın ya da kaybetmenin tek yolu bu değildir. Fiyatlar sabitken bile, açık pozisyonlar üzerinden kazanç ya da maliyet oluşabilir. Bu farkın kaynağı da swap, yani taşıma maliyetidir. Genellikle küçük bir detay gibi görünen swap, doğru stratejiyle kullanıldığında yatırımcının lehine çalışabilir; ihmal edildiğinde ise fark edilmeden hesabı eritebilir.
Bu yazıda, swap nedir, nasıl işler, hangi stratejilerle avantaja çevrilebilir ve hangi durumlarda gizli bir risk haline gelir, tüm yönleriyle inceliyoruz.
Swap Nedir?
Swap, Forex piyasasında açık pozisyonların gece boyunca taşınması durumunda hesaba yansıtılan faiz farkıdır. Bir döviz çiftinde işlem yaptığınızda, o paritelerdeki iki farklı ülkenin faiz oranlarına göre gecelik bir faiz uygulanır.
Örneğin; USD/JPY paritesinde bir pozisyon açtığınızda, ABD Doları’nın ve Japon Yeni’nin faiz oranı dikkate alınır. Eğer alım yaptığınız para biriminin faizi yüksekse ve sattığınız para biriminin faizi düşükse, pozisyonu taşıdığınız sürece pozitif swap kazancı elde edebilirsiniz. Tam tersi durumda ise hesabınıza swap maliyeti (negatif swap) yansır.
Swap Tutarı Neye Göre Değişir?
Swap miktarı şu faktörlere göre belirlenir:
- Pariteyi oluşturan ülkelerin faiz farkı
- Pozisyonun yönü (alış mı, satış mı)
- Lot büyüklüğü (pozisyon hacmi)
- Haftanın hangi günü olduğu (Çarşamba gecesi 3 kat swap uygulanır)
- Aracı kurumun belirlediği oran ve kesintiler
Bu nedenle aynı paritede aynı yönde işlem açan iki farklı yatırımcı, farklı aracı kurumlarda farklı swap değerleriyle karşılaşabilir.
Swap Stratejisi ile Kazanç Mümkün mü?
Evet, doğru stratejiyle swap kazancı elde etmek mümkündür. Bu stratejiye çoğu yatırımcı carry trade der. Temel mantık şudur:
Faizi yüksek olan para birimini satın al, faizi düşük olanı sat ve pozisyonu mümkün olduğunca uzun süre taşı.
Örnek:
AUD/JPY (Avustralya Doları – Japon Yeni) gibi pariteler geçmişte bu strateji için sıkça kullanılmıştır. Avustralya’nın faiz oranı yüksek, Japonya’nınki düşük olduğundan, alım yönünde açık pozisyon taşıyanlar swap kazancı elde etmiştir.
Tabii ki, bu stratejinin başarıya ulaşması için fiyatın da sizin lehinize hareket etmesi ya da en azından fazla zarar yaratmaması gerekir. Aksi takdirde swap kazancı, fiyattan kaynaklı zararı telafi edemez.
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- Negatif Swap Göz Ardı Edilmemeli
Bazı yatırımcılar “pozisyonu tutayım, ne olacak” düşüncesiyle zarardaki işlemlerini günlerce taşıyabilir. Ancak negatif swap, her gün hesabınızdan küçük küçük eksiltir. Bu uzun vadede ciddi zarar oluşturabilir. - Hafta Ortasına Dikkat: 3 Kat Swap
Çarşamba gecesi pozisyon taşıyan yatırımcılar, hafta sonu piyasaların kapalı olduğu günlerin swap’ını da ödemek zorundadır. Bu nedenle swap üç katı uygulanır. Bu durum pozisyon büyüklüğünü yeniden düşünmenize neden olabilir. - Swap-Free Hesap Seçeneği
Bazı aracı kurumlar dini hassasiyet ya da farklı kullanıcı ihtiyaçları nedeniyle swap-free (faizsiz) hesaplar sunar. Ancak bu tür hesaplarda genellikle farklı işlem komisyonları uygulanır. Gerçekten swapsız mı, yoksa gizli maliyetli mi olduğu dikkatle incelenmelidir.
Hangi Yatırımcılar Swap Takibi Yapmalı?
- Uzun vadeli pozisyon açanlar
- Haftalık ya da aylık işlemler yapan swing trader’lar
- Gece pozisyon taşıyanlar
- Kaldıraçla işlem yapanlar (swap etkisi büyür)
Swap stratejisi, kısa vadeli işlem yapan scalper’lar için fazla anlamlı olmayabilir. Ancak pozisyonlar büyüdükçe ve süre uzadıkça, gecelik maliyetin etkisi net şekilde ortaya çıkar.
Küçük Gibi Görünür Ama Etkisi Büyüktür
Swap, çoğu yatırımcının gözünden kaçan ama uzun vadede ciddi sonuçlar doğurabilecek bir kalemdir. Doğru kullanıldığında ek bir gelir yaratabilir; yanlış kullanıldığında ise fark edilmeden hesabı eriten bir gider kalemine dönüşebilir.
Yatırımcı olarak sadece fiyat hareketlerine değil, pozisyon taşımanın maliyetine de dikkat etmek gerekir. Forex’te başarılı olmak detayları bilmekle, görünmeyeni hesaplamakla mümkündür.