Forex piyasasında işlem yaparken çoğu yatırımcı, yalnızca tek bir pariteye odaklanır. Ancak piyasalar birbirinden bağımsız hareket etmez. Aslında birçok döviz çifti arasında doğrudan veya dolaylı ilişkiler bulunur. Bu ilişkiler doğru analiz edildiğinde, sadece bir pariteye bakarak başka paritelerdeki hareketleri de öngörmek mümkün hale gelir. Bu yaklaşım, korelasyon ticareti olarak bilinir.
Bu yazıda korelasyon nedir, forex piyasasında nasıl işler, hangi araçlarla ölçülür ve en önemlisi bu bilgileri nasıl stratejiye dönüştürebiliriz, bunları detaylıca ele alıyoruz.
Korelasyon Nedir?
Korelasyon, iki finansal varlığın fiyat hareketlerinin birbirine olan ilişkisidir.
Bu ilişki;
- Pozitif korelasyon: İki parite aynı yönde hareket ediyorsa,
- Negatif korelasyon: Biri yükselirken diğeri düşüyorsa
şeklinde tanımlanır.
Örneğin EUR/USD ve GBP/USD genellikle pozitif korelasyon içindedir. Yani biri yükselirken diğerinin de yükselmesi beklenir. Buna karşılık USD/JPY ve EUR/USD sıklıkla negatif korelasyon gösterir.
Korelasyon Nasıl Ölçülür?
Korelasyon 1 ile -1 arasında bir değerle ifade edilir:
- +1 → Tam pozitif korelasyon (aynı yönde %100 hareket)
- 0 → İlişkisiz (bağımsız hareket)
- -1 → Tam negatif korelasyon (zıt yönde %100 hareket)
Bu korelasyon katsayıları belirli periyotlar (örneğin 1 ay, 3 ay, 6 ay) baz alınarak ölçülür. Birçok analiz platformu veya ücretsiz kaynak, güncel korelasyon tablolarını sunar.
Korelasyon Ticareti Neden Önemli?
- Tahmin Gücünü Artırır
Eğer iki parite arasında güçlü bir korelasyon varsa ve biri belirgin bir yöne hareket ediyorsa, diğer paritenin de benzer şekilde hareket etme olasılığı yüksektir. - Risk Dağılımı Sağlar
Aynı anda pozisyon açarken, birbirine ters korelasyona sahip paritelerde işlem yaparak portföyünüzü dengeleyebilirsiniz. - Hedge (Koruma) Stratejisi Uygulaması Mümkündür
Korelasyon sayesinde bir pozisyonun olası zararını, diğer pozisyonla kısmen dengelemek mümkün olabilir.
Stratejiye Dönüştürme Yolları
1. Korelasyon Tabanlı Çift Pozisyon Açma
İki parite pozitif korelasyon içindeyse ve biri güçlü şekilde yukarı giderken diğeri yerinde sayıyorsa, ikinci paritenin de yukarı gitmesi beklenebilir. Bu, “geciken pariteye” erken giriş fırsatı sunar.
2. Ters Korelasyonla Dengeleme
Negatif korelasyonlu iki paritede zıt yönde pozisyon açmak, riskin dengeli dağılmasını sağlar. Örneğin EUR/USD’de alış yaptıysanız, USD/CHF’de satış pozisyonu ile risk azaltılabilir.
3. Fiyat Farklılaşması ile Arbitraj Fırsatı Arama
Korelasyon oranı yüksek olan iki parite arasında olağandışı fiyat farklılaşması varsa, bu farklılaşma genellikle geçicidir. Bu durumlar kısa vadeli işlem fırsatları yaratabilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Korelasyon Sabit Değildir
Bugün pozitif korelasyon gösteren iki parite, birkaç hafta sonra zayıf ilişki sergileyebilir. Bu yüzden güncel korelasyon tabloları kullanılmalı. - Korelasyon Nedensellik Değildir
İki paritenin birlikte hareket etmesi, biri diğerini etkiliyor anlamına gelmez. Her ikisi de başka bir dış faktör tarafından yönlendiriliyor olabilir (örneğin Dolar endeksi). - Aşırı Pozisyon Açılmasına Yol Açabilir
Aynı yönde pozitif korelasyonlu paritelerde birden fazla pozisyon açmak, toplam riskin fark edilmeden artmasına neden olabilir. Aslında aynı hareket üzerine iki kat risk alınmış olur.
Tek Bir Grafikle Sınırlı Kalmayın
Forex’te başarılı olmak için yalnızca bir grafik üzerinden işlem yapmak yerine, farklı pariteler arasındaki ilişkileri analiz etmek, daha stratejik bir yaklaşım sunar. Korelasyon analizi, piyasayı daha geniş bir perspektiften değerlendirme şansı verir.
Doğru kullanıldığında korelasyon, size sadece daha iyi işlem fırsatları sunmakla kalmaz; aynı zamanda riskinizi daha akıllıca dağıtmanıza yardımcı olur. Özetle; piyasa sadece baktığınız grafik kadar değildir. Bazen cevabı, başka bir parite verir.